wtorek, 30 grudnia 2014

PIĘKNA Z BOSKOOP (Boskoop)
(ros. Boskopskaja Krasawica, czes. Boskoopské, ang. Belle de Boskoop, fr. Reinette de Boskoop, Reinette Monstrueuse, niem. Schöner aus Boskoop).

Odmiana pochodzenia holenderskiego.
Drzewo rośnie bardzo silnie. Tworzy koronę szeroką, kulistą nieco spłaszczoną, średnio zagęszczającą się. Owocuje corocznie, najczęściej umiarkowanie. Odmiana na mróz wrażliwa, a na choroby odporna.
Owoc duży, kulisty, nieco wydłużony, najczęściej niesymetryczny. Skórka ordzawiona, matowa, zielona lub zielonożółta z matowo czerwonym, rozmyto paskowanym rumieńcem. Przetchlinki rdzawe. Szypułka krótka lub średniej długości. Miąższ zielonkawokremowy, ścisły, gruboziarnisty, kwaśny, czasem gorzkawy.
Dojrzałość zbiorczą owoce osiągają w połowie października, spożywczą – w grudniu, przechowują się do marca. Odmiana stołowa i przerobowa. 



                                          Ryc. wyk. Tomasz Idzikowski

Rycinę wykonał Władysław Smardzewski w publikacji Atlas Owoców z 1917 roku.
 

środa, 24 grudnia 2014




Zdrowych i wesołych

Świąt Bożego Narodzenia.

Radości oraz serdecznych spotkań

w gronie rodziny i przyjaciół.

Wszelkiej pomyślności, sukcesów osobistych

oraz zawodowych

w nadchodzącym 2015 roku

życzy

Grzegorz Poznański


piątek, 5 grudnia 2014

LANDSBERSKA 
(Reneta Landsberska, Reneta Gorzowska)

(ros. Rieniet landsbergskij, czes. Landsberská reneta, fr. Reinette de Landsberg,     niem. Landsberger Renette).
Odmiana z okolic Gorzowa Wielkopolskiego.
Drzewo rośnie silnie. Tworzy koronę szeroką i spłaszczoną. W okres owocowania wchodzi    w  3-5 roku po posadzeniu. Owocuje bardzo obficie, ale najczęściej przemiennie. Odmiana wrażliwa na mróz oraz choroby (parch, mączniak), podatna na bawełnicę korówkę.
Owoc bardzo niewyrównany, najczęściej średniej wielkości lub duży najczęściej kulistostożkowaty, nieco spłaszczony. Skórka gładka, czasem tłusta, nieco błyszcząca, zielonkawożółta, dość często ze słabym, pomarańczowym lub pomarańczowokarminowym rumieńcem. Przetchlinki jasnozielonkowe lub szarobrązowe, dość rzadko rozmieszczone. Miąższ zielonkawokremowy lub żółtobiały, soczysty, smaczny i winny.
Dojrzałość zbiorczą osiągają na początku października. Dojrzałość spożywczą osiągają na przełomie listopada i grudnia. Owoce należą do grupy deserowych, nadają się na przetwory, soki i wina. 



       

                            Ryc. wyk. Tomasz Idzikowski

czwartek, 20 listopada 2014

KRÓLOWA RENET (Złota Reneta)

(ros. Zołotoj Parmen, Parmen zołotoj zimnij, czes. Parména zlatá, ang. King of the Pippins, fr. Reine des Reinettes, niem. Winter Goldparmäne).
Odmiana pochodzenia angielskiego.
Młode drzewo rośnie silnie, później słabiej, tworzy koronę średniej wielkości, odwrotnie stożkowatą. Jest wrażliwa na mróz, łatwo ulega ranom zgorzelinowym, jest odporna na parcha.

Owoce średnich rozmiarów, bardzo kształtne, baryłkowate, zwężone ku kielichowi. Skórka cienka, zielonożółta, pokryta silnym, prążkowanym, czerwonopomarańczowym rumieńcem. Kielich otwarty. Miąższ białożółtawy, ścisły, kruchy, dość soczysty, słodkowinny, korzenny z delikatnym aromatem. Dojrzałość zbiorczą osiągają we wrześniu. Owoce należą do grupy deserowych.




                                Ryc. wyk. Tomasz Idzikowski

poniedziałek, 17 listopada 2014

KRONSELSKA 
(Oliwka Kronselska)

(ros. Kronselskoje prozracznoje, czes. Cronselské, ang. Transparent de Croncels, fr. Trasparente de Croncels, niem. Apfel aus Cronsels).
Odmiana pochodzenia francuskiego.
Drzewo rośnie silnie. Tworzy szeroką koronę ze zwisającymi gałęziami. W okres owocowania wchodzi około 5 roku po posadzeniu. Owocuje przemiennie, obficie. Na mróz odmiana dostatecznie wytrzymała, na choroby, szczególnie na parch, bardzo wrażliwa.
Owoc duży lub średniej wielkości, niewyrównany, kulisty lub nieco spłaszczony, przy kielichu słabo żebrowany. Skórka gładka, mało błyszcząca, cienka, dość delikatna, jasno-zielonkawo-żóta, niekiedy z delikatnym, pomarańczowym rumieńcem. Przetchlinki widoczne, zielone z jasno-żółtą obwódką. Nalot woskowy słaby. Szypułka średniej długości, gruba. Miąższ kremowy, luźny, kruchy, soczysty, winny, nieco aromatyczny.
Dojrzałość zbiorczą owoce osiągają w pierwszej połowie września, dojrzałość spożywczą – w październiku i listopadzie. Odmiana stołowa         i przerobowa.



                               Ryc. wyk. Tomasz Idzikowski

środa, 12 listopada 2014

GROCHÓWKA 

(ros. - Bobowoje; czes. - Stry’mka; niem. - Grosser Rheinischer Bohnapfel).
Odmiana pochodzenia niemieckiego.
Drzewo rośnie silnie. Tworzy koronę wysoką, stożkowatą, później szerokorozłożystą, o gałęziach licznych, grubych. Zapylacze: Królowa Renet, Otario, Inflancka, Reneta Ananasowa i Reneta Baumana. Na mróz dość wytrzymałe, odporna na parcha. Owocuje przemiennie.
Owoce średniej wielkości, kulistojajowate, mniej lub więcej wydłużone. Skórka gładka, matowa, zielonkawożółta z odcieniem szarym,          z lekkim marmurkowatym, różowawoczerwonym, prążkowanym rumieńcem, cała  pokryta szarymi przetchlinkami. Kielich zamknięty lub półotwarty. Miąższ zieonkawobiały, ścisły, początkowo cierpki i kwaśny, potem soczysty.

Dojrzałość zbiorczą osiągają w październiku. Owoce należą do grupy stołowych oraz mają zastosowanie na przetwory, głównie wino, moszcz, susz i kompoty. 



                               
                                     
                                                                                                    Ryc. wyk. Tomasz Idzikowski

wtorek, 4 listopada 2014

BOIKEN (Złotka Boikena)

(ros. Bojken, czes. Boikovo, fr. Pomne Boiken, niem. Boikenapfel).
Odmiana pochodzenia niemieckiego. Drzewo rośnie umiarkowanie. Tworzy koronę dość luźną, a gałęziach wyrastających prawie pod kątem prostym do pnia i przewodników.  Owocuje bardzo obficie.  W okres owocowania wchodzi w 5-6 roku po posadzeniu. Na mróz odmiana dość wytrzymała. Na parcha i na mączniak dość wrażliwa.
Owoc średniej wielkości, kulistostożkowaty, przy kielichu regularnie żebrowany, twardy i ciężki. Skórka dość gruba, zielonawożółta, nieco tłusta z  delikatnym rozmytym, czerwonym rumieńcem i brązowymi, rzadko rozmieszczonymi przetchlinkami. Szypułka zgięta, wystaje nad zagłębienie szypułkowe nieco ordzawione. Miąższ biały z odcieniem zielonkawym, ścisły, jędrny, średnio soczysty, kwaskowaty. Dojrzałość zbiorczą owoce osiągają pod koniec października, a konsumpcyjną od stycznia do czerwca. Odmiana stołowa, kuchenna i przerobowa.






                            Ryc. wyk. Tomasz Idzikowski


czwartek, 30 października 2014

ANTONÓWKA

(ros. Antonowka obyknowiennaja, czes. Antonovka, niem. Possart’s Nalivia).
Odmiana pochodzenia rosyjskiego. Drzewo rośnie silnie. Korona jest kulista, w późniejszym wieku kulistą spłaszczoną, o luźno rozłożonych, nie zagęszczających się gałęziach.

Owoc średniej wielkości, o kształcie zmiennym, najczęściej kulisty lub nieco wydłużonym, nieznacznie żebrowany. Skórka żółtozielona, niekiedy z bardzo słabym, jasnopomarańczowym rumieńcem. Szypułka średniej długości i grubości z ordzawionym zagłębieniu. Miąższ zielonkawobiały z odcieniem kremowym, luźny, kruchy   i kwaśny z przyjemnym zapachem. Zaczyna owocować w 5-7 roku po posadzeniu. Owocuje obficie i przemiennie. Na mróz odmiana całkowicie wytrzymała, na parcha dość odporna. Dojrzałość zbiorczą osiągają w pierwszej połowie września. Owoce można przechować do listopada. Odmiana przerobowa, nadają się na susz i kompoty. Polecana jako podkładka generatywna. 





                       Ryc. wyk. Tomasz Idzikowski

poniedziałek, 20 października 2014


POLIWKA
1 kg jabłek np. odm. Szara Reneta,
2 szklanki śmietany 18 %,
30 dkg cukru,
1 łyżka mąki.
Jabłka obieramy i kroimy. Wrzucamy do garnka, podlewamy odrobiną wody i gotujemy do rozpuszczenia jabłek. Następnie dolewamy wodę, rozkucamy jabłka, dodajemy cukier do smaku (ma być winne). Potem dodajemy śmietanę. Na koniec łyżkę mąki rozpuszczamy w 0,5 litra wody i zagęszczamy. Chwilę gotujemy
Można spożywać na zimno i na ciepło.  Jeść z ziemniakami lub z chlebem. W ten sam sposób można potrawę  przygotować z gruszek i z śliwek oraz z innych owoców.


czwartek, 9 października 2014



ANTONÓWKA  PÓŁTORAFUNTOWA

(ros. Antonowka połtorafuntowaja, czes. Antonovka tezká, niem. Riesenantonowka).
Odmiana znaleziona przez I. Miczurina w roku 1888 jako wegetacyjna mutacja. 
Odmiana rozpowszechniona w byłym Związku Radzieckim i na terenie Polski. 
Drzewo rośnie silnie, tworząc rozłożystą koronę. 
Owoce bardzo duże, kształtu owalno-wydłużonego, lekko ścięte ku kielichowi. Na owocu występują lekkie żebrowania. Kielich zamknięty. Szypułka krótka. Zagłębienie szypułkowe nieregularne, pokryte silnym ordzawieniem. Skórka cienka, biała z lekkim odcieniem żółtawozielonkawym. Miąższ biały, gruboziarnisty przypominający smakiem Antonówkę Zwykłą. Owoce dojrzewają przed Antonówką Zwykłą. Przechowywać  można najdalej do połowy października. Są wrażliwe na transport. Owoce są bardzo podatne na brunatną zgniliznę i oparzelinę powierzchniową. Odmiana dla celów przemysłowych.   







                                                                                                                               Ryc. wyk. Tomasz Idzikowski



wtorek, 7 października 2014

CIASTO Z MASĄ ORZECHOWO-JABŁKOWĄ
          Desery


Składniki:
ciasto: mąka krupczatka 200g, mąka tortowa 150g, śmietana 18% 3 łyżki, margaryna 200g,
jajko 1 szt, żółtko 2 szt, proszek do pieczenia 2 łyżeczki, cukier 150g
masa jabłkowa: jabłka 1.5 kg, cukier waniliowy 1 op, cukier 200g, żelatyna 15g
masa orzechowa: orzechy włoskie zmielone 400g, cukier puder 200g, masło 200g, mleko 200ml, żelatyna 15 g

> 6 os.
60 min
łatwe
tanie

Przygotowanie
Ciasto: Z podanych składników zarobić ciasto kruche, wyłożyć na brytfannę. Piec w piekarniku o temperaturze 180 st, do momentu, aż ciasto będzie dobrze zrumienione.
Masa jabłkowa: Jabłka obrać, zetrzeć na tarce o grubych oczkach, dodać cukier i cukier waniliowy. Masę podgrzewać, doprowadzić do wrzenia. Żelatynę rozpuścić w niewielkiej ilości zimnej, następnie dodać kilka łyżek wrzątku, rozmieszać, połączyć z jabłkami. Masę wyłożyć na zimny, kruchy blat, pozostawić do zastygnięcia.
Masa orzechowa: Orzechy wymieszać z cukrem. Mleko zagotować, zaparzyć nim orzechy. Masło utrzeć na pulchną masę. Stopniowo dodawać zimne orzechy, miksować aż powstanie jednolita masa. Żelatynę przygotować tak, jak do masy jabłkowej, połączyć z orzechami. Gotową masę orzechową wyłożyć na masę jabłkową. Ponownie odstawić do zastygnięcia.
Ciasto polać płynną białą czekoladą, posypać płatkami migdałów. Można również polać ciasto tradycyjną polewą czekoladową, jest wtedy równie pyszne, a ciemna czekolada fajnie kontrastuje z kolorem, dość jasnej jednak, masy orzechowej.

                                                                                                                                               Smacznego :)
JABŁKA NADZIEWANE MASĄ ORZECHOWĄ
Desery

Pyszny deserek na ciepło.
Składniki
- jabłka 6 szt
- białka z trzech jajek
- cukier puder 3 łyżki
- orzechy włoskie 10 dkg

5-6 os.
30 min
łatwe
tanie
Przygotowanie
Orzechy zmielić, wymieszać z cukrem pudrem. Jabłka umyć, ściąć wierzchy, dokładnie usunąć gniazda nasienne, lekko wydrążyć miąższ. Białka ubić na sztywną pianę, dodać orzechy z cukrem, wymieszać. Jabłka napełnić masą orzechową (u mnie do jednego jabłka weszły 3 łyżeczki masy). Owoce przykryć ściętymi wierzchami. Wstawić na 15 minut do nagrzanego piekarnika (180 st).
                                                                                                                                        Smacznego.


5 SPRYTNYCH ZASTOSOWAŃ 
SKÓREK I OGRYZKÓW Z JABŁEK 

Jeśli po upieczeniu szarlotki wyrzucasz jabłkowe obierki i ogryzki do kosza, popełniasz duży błąd!
Jak przestać marnować skórki i ogryzki?
Jabłka same w sobie są bardzo zdrowe - o czym dowiedzieliście się już z tego artykułu. Bez skórki jednak korzyści z ich jedzenia byłyby znacznie mniejsze. To w skórce jest najwięcej błonnika (1/3 całego błonnika zawartego w jabłku!) regulującego pracę układu pokarmowego i wspomagającego odchudzanie, kwercetyny, silnego antyoksydantu z grupy flawonoidów, zwalczającego wolne rodniki, stosowanego w lekach przeciwalergicznych czy kwasu foliowego (to w skórce jest niemal cały). Całkiem niedawno naukowcy wyizolowali z jabłkowych obierków substancję przeciwnowotworową.

Odchudzający ocet jabłkowy z resztek

Ocet jabłkowy to od dłuższego czasu hit odchudzania. Można go zrobić w domu, w dodatku bez większych nakładów finansowych. Uwaga! Ocet jabłkowy należy stosować rozcieńczony!

Składniki:
- pół kilograma skórek i ogryzków z jabłek (w skórkach organicznych jabłek nie będzie toksyn z oprysków)
- 2-3 łyżki miodu
- 2-3 szklanki niechlorowanej wody

Potrzebne będą:
- wyparzona szklana misa lub słoik
- czysta ściereczka
- durszlak
- butelka z korkiem

Przygotowanie:
Krok 1. Wymieszaj wodę z miodem.
Krok 2. Włóż resztki z jabłek do misy i zalej wodą z miodem. Powinna zakryć jabłka. Przykryj misę ściereczką.
Krok 3. Pozostaw całość na 2 tygodnie, ale raz dziennie energicznie mieszaj całość.

Krok 4. Po tygodniu lub dwóch masa zacznie ciemnieć. Wtedy odcedź twarde kawałki jabłek.

Krok 5. Przechowuj jeszcze przez 2-4 tygodnie, również codziennie mieszając. Rozpoznasz, że ocet jest gotowy po zapachu - w pewnym momencie zacznie pachnieć "octowo".
Krok 6. Kiedy ocet będzie miał odpowiedni zapach i smak, przelej go do butelki i zakorkuj. Trzymaj z dala od źródeł ciepła i światła.
Z pół kilograma skórek i ogryzków otrzymasz pół litra octu.

Pyszna galaretka z… ogryzków i skórek!

Obierki z jabłek to świetna baza do zrobienia smakowitej galaretki. Wystarczy zaopatrzyć się w cukier, wodę i sok z cytryny. Aby przygotować galaretkę, będziesz potrzebować 1 godziny.

Składniki:
- skórki i ogryzki z jabłek (w skórkach organicznych jabłek nie będzie toksyn z oprysków)
- cukier
- woda
- sok z cytryny

Potrzebne będą:
- 3 czyste i wyparzone słoiki z zakrętkami
- durszlak
- garnek

Przygotowanie:
Krok 1. Włóż jabłkowe resztki do garnka i zalej wodą tak, aby je przykryć. Zagotuj całość i gotuj aż skórki zmiękną. Woda powinna do tego czasu odparować o połowę.
Krok 2. Odcedź jabłkową masę przez durszlak, aby pozbyć się samych twardych części - pestek i ogryzków.
Krok 3. Zmierz szklankami, ile wyszło ci pozostałej masy.
Krok 4. Na każdą szklankę jabłek dodaj pół szklanki cukru i jedną łyżkę soku z cytryny.
Krok 5. Zagotuj na mocnym ogniu i gotuj, często mieszając, aż masa zacznie przypominać galaretkę.
Kok 6. Włóż do słoiczków, dobrze zakręć i zapasteryzuj.

Pamiętaj, że żelowanie masy zależy od ilości pektyn w jabłkach. Generalnie - im jabłka kwaśniejsze, tym więcej zawierają tych substancji. Skórki ze słodkich jabłek zajmą więc więcej czasu.

"Herbatka" jabłkowa z miodem

To herbatka, która najlepiej smakuje jesienią na ciepło. Technicznie rzecz biorąc, nie jest to herbata - nie zawiera herbacianych liści a obierki z owoców. Ale można ją traktować jak "herbatkę owocową", na tej zasadzie, na jakiej herbatką nazywamy np. napar z hibiskusa czy rumianku (w smaku bardziej przypomina ten pierwszy).

Składniki:
- skórki z 6 czerwonych jabłek
- ok. litr wody
- łyżka soku z cytryny
- 1/2 cytryny
- 1/2 łyżeczki cynamonu
- 3 łyżeczki cukru pudru
- łyżka miodu

Potrzebne będą:
- duży garnek
- durszlak

Przygotowanie:
Krok 1. Włóż skórki do garnka i zalej wodą.
Krok 2. Dodaj sok z cytryny, połówkę cytryny, cynamon i cukier puder.
Krok 3. Doprowadź do wrzenia i gotuj na niewielkim ogniu bez przykrycia przez 15 minut.
Krok 4. Przesiej przez durszlak.
Krok 5. Dodaj miód do smaku.
5 sprytnych zastosowań obierków z ziemniaków.
5 sprytnych zastosowań obierek z ziemniaków.
Dodatek do...
Skórki z jabłek mogą posłużyć jako zdrowy dodatek do wszelkich koktajli (po zmiksowaniu blenderem), owsianek czy smoothies. Nie tylko dodadzą smaku, ale i zdrowych składników odżywczych! Zobaczmy przepis na przykładowy gęsty napój z jabłkowymi obierkami.

Składniki:
- skórka z 4 jabłek
- pomarańcza
- szklanka mrożonych borówek
- 1/2 szklanki wody

Potrzebne będą:
- blender
- miseczka z wysokimi brzegami

Przygotowanie:
Krok 1. Obierz pomarańczę. Wrzuć ją razem z borówkami, skórkami z jabłek i wodą do blendera i zmiksuj aż do uzyskania pożądanej gęstości.
Krok 2. Ewentualnie dodaj trochę miodu lub cukru, jeśli całość jest dla ciebie za mało słodka.

Czy zwierzęta mogą jeść resztki?
Dokarmianie
Pamiętaj, zawsze możesz dać obierki królikowi, jeśli masz takiego pupila. Królik może jeść około 2 łyżek owoców lub skórek dziennie.

Jeśli w tym momencie nie wiesz, co zrobić z obierkami po upieczeniu szarlotki, po prostu je zamróź! Wyjmiesz je w momencie, kiedy wybierzesz już dla nich zastosowanie.

Uwaga! Przed wykorzystaniem obierków do jedzenia pamiętaj, by umyć jabłka dokładnie pod bieżącą, letnią wodą. Najlepsze będą jabłka z plantacji ekologicznych - nie będą zawierały pestycydów. Uważaj jednak na podrabianą żywność eko. Dokładne mycie na pewno pozwoli wyeliminować część pestycydów ze skórki.



poniedziałek, 6 października 2014

 JABŁOŃ ODMIANY CHARŁAMOWSKA 

(ros. Borowinka, Charłamowka, czes. Charlamowski, ang. Duchess of Oldenburg, fr. Borowisky, niem. Charlamowsky).
Odmiana pochodzenia rosyjskiego.
Drzewo rośnie niezbyt silnie. Tworzy koronę wyniosłą, później kulistą z przewieszającymi się gałązkami. Owocuje przemiennie. Odmiana odporna na mróz i średnio podatna na parcha.
Owoce średniej wielkości, kuliste lekko spłaszczone. Skórka błyszcząca, białawożółta z karminowym, wyraźnie smużkowatym rumieńcem. Kielich duży i zamknięty lub półotwarty. Miąższ żółtobiały, kruchy, soczysty, aromatyczny i smaczny.
Dojrzałość zbiorczą osiągają pod koniec sierpnia. Owoce do bezpośredniej konsumpcji i na przetwory np.: na kompoty.

                                                                                                           Ryc. wyk. Tomasz Idzikowski